Cis Hicksii to wyjątkowa odmiana cisa, która zyskała ogromną popularność wśród miłośników ogrodnictwa. Ten elegancki krzew wyróżnia się szybkim tempem wzrostu, co czyni go idealnym wyborem do tworzenia żywopłotów. Jego gęsty pokrój, intensywnie zielone igły oraz łatwość formowania sprawiają, że jest jednym z najchętniej wybieranych roślin do tworzenia naturalnych ogrodzeń. W tym artykule przyjrzymy się bliżej charakterystyce Cis Hicksii, jego zaletom oraz praktycznym wskazówkom dotyczącym uprawy i pielęgnacji.

Charakterystyka cisa Hicksii

Cis Hicksii (Taxus x media 'Hicksii’) to mieszaniec powstały ze skrzyżowania cisa pospolitego (Taxus baccata) z cisem japońskim (Taxus cuspidata). Ta wyjątkowa odmiana została wyhodowana w Stanach Zjednoczonych w latach 20. XX wieku i szybko podbiła serca ogrodników na całym świecie.

Cis Hicksii charakteryzuje się eleganckim, kolumnowym pokrojem i może osiągnąć imponującą wysokość 5-7 metrów przy szerokości 2-3 metrów. W przeciwieństwie do innych odmian cisów, Hicksii zachwyca stosunkowo szybkim tempem wzrostu, dzięki czemu możemy cieszyć się efektownym żywopłotem już po kilku latach od posadzenia.

Roślina zachwyca ciemnozielonymi, błyszczącymi igłami, które gęsto pokrywają pędy, nadając jej zwarty i wyrafinowany wygląd. Cis Hicksii jest rośliną dwupienną – męskie i żeńskie kwiaty występują na oddzielnych roślinach. Okazy żeńskie jesienią i zimą zdobią charakterystyczne czerwone osnówki (często mylnie nazywane owocami), które dodają krzewowi uroku i koloru nawet w szarych miesiącach roku.

Dlaczego cis Hicksii jest idealny na żywopłot?

Istnieje kilka kluczowych powodów, dla których cis Hicksii zdobył miano doskonałej rośliny żywopłotowej:

• Szybki wzrost – w porównaniu do innych odmian cisów, Hicksii rośnie znacznie dynamiczniej, osiągając przyrost roczny na poziomie 20-30 cm. Dzięki temu w ciągu kilku lat można stworzyć imponującą zieloną ścianę.
• Gęsty pokrój – naturalna tendencja do tworzenia zwartej, kolumnowej formy sprawia, że roślina idealnie nadaje się do formowania równych, nieprzepuszczalnych dla wzroku ścian zieleni.
• Łatwość formowania – cis Hicksii doskonale reaguje na cięcie, pozwalając na tworzenie żywopłotów o różnorodnych, nawet fantazyjnych kształtach.
• Odporność na zanieczyszczenia – roślina świetnie radzi sobie w warunkach miejskich, tolerując spaliny i inne zanieczyszczenia powietrza.
• Mrozoodporność – cis pośredni Hicksii bez problemu znosi nawet srogie zimy z temperaturami do -25°C, co czyni go idealnym wyborem dla polskiego klimatu.

Cis Hicksii rośnie znacznie szybciej niż podstawowy gatunek cisa pospolitego, osiągając przyrost roczny nawet do 30 cm, podczas gdy cis pospolity przyrasta średnio 10-15 cm rocznie.

Sadzenie i pielęgnacja cisa Hicksii

Aby cieszyć się bujnym, zdrowym żywopłotem z cisa Hicksii przez długie lata, warto poznać podstawowe zasady jego sadzenia i pielęgnacji.

Wybór stanowiska i gleby

Cis Hicksii zachwyca swoją wszechstronnością pod względem wymagań stanowiskowych. Najlepiej rozwija się w miejscach półcienistych, choć równie dobrze radzi sobie zarówno w pełnym słońcu, jak i w głębokim cieniu. Preferuje gleby żyzne, przepuszczalne, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 5,5-7,0). Kluczowe jest zapewnienie dobrego drenażu, gdyż długotrwałe zaleganie wody może prowadzić do gnicia korzeni i osłabienia rośliny.

Sadzenie

Najlepszym czasem na sadzenie cisa Hicksii jest wczesna wiosna (marzec-kwiecień) lub wczesna jesień (wrzesień-październik). Przy tworzeniu żywopłotu rośliny należy sadzić w odległości 70-100 cm od siebie. Jeśli zależy nam na szybszym uzyskaniu efektu gęstego żywopłotu, możemy zmniejszyć odstępy do 50-60 cm, pamiętając jednak, że zbyt gęste sadzenie może w przyszłości prowadzić do konkurencji między roślinami.

Dołek do sadzenia powinien być około 20 cm szerszy od bryły korzeniowej rośliny i na tyle głęboki, aby górna część bryły znajdowała się na poziomie gruntu. Po posadzeniu należy obficie podlać roślinę i ściółkować podłoże korą lub kompostem, co pomoże utrzymać wilgotność gleby, ograniczy wzrost chwastów i dostarczy dodatkowych składników odżywczych.

Podlewanie i nawożenie

W pierwszym roku po posadzeniu regularne podlewanie jest kluczowe dla prawidłowego ukorzeniania się cisa Hicksii, szczególnie w okresach suszy. Młode rośliny potrzebują wilgotnej, ale nie mokrej gleby. W kolejnych latach podlewanie można stopniowo ograniczać, gdyż dorosłe okazy są stosunkowo odporne na przejściową suszę.

Nawożenie najlepiej przeprowadzać wiosną, stosując specjalistyczne nawozy wieloskładnikowe dla roślin iglastych. Dodatkowe nawożenie jesienią preparatami z niższą zawartością azotu, a wyższą potasu i fosforu, zwiększy odporność roślin na mróz i przygotuje je do zimy. Warto pamiętać, że lepiej stosować mniejsze dawki nawozu, ale częściej, niż jednorazowo przesadzić z ilością.

Formowanie żywopłotu z cisa Hicksii

Jedną z największych zalet cisa Hicksii jest jego wyjątkowa reakcja na cięcie, co pozwala na tworzenie idealnie uformowanych, gęstych żywopłotów o dowolnym kształcie.

Pierwsze cięcie

Pierwsze formujące cięcie najlepiej wykonać w drugim roku po posadzeniu, gdy rośliny dobrze się ukorzeniły i rozpoczęły intensywny wzrost. Wczesne przycinanie to klucz do sukcesu – stymuluje zagęszczanie się krzewu od samej podstawy, co jest niezbędne dla uzyskania gęstego, nieprzepuszczalnego dla wzroku żywopłotu.

Regularne przycinanie

Cis Hicksii można przycinać 1-2 razy w roku, dostosowując intensywność cięcia do tempa wzrostu i oczekiwanego efektu. Główne cięcie najlepiej wykonać późną wiosną (maj-czerwiec), po zakończeniu intensywnego wzrostu. Drugie, lżejsze cięcie można przeprowadzić w sierpniu, aby utrzymać pożądany kształt i dodatkowo zagęścić roślinę.

Ważne: W przeciwieństwie do wielu innych roślin iglastych, cis ma niezwykłą zdolność odrastania z tzw. starego drewna, co oznacza, że nawet radykalne cięcie nie zniszczy rośliny. Ta wyjątkowa cecha sprawia, że cis Hicksii jest niezwykle wdzięcznym materiałem do formowania, wybaczającym nawet początkującym ogrodnikom pewne błędy w pielęgnacji.

Zalety i potencjalne problemy

Cis Hicksii, mimo licznych zalet, ma również pewne ograniczenia, o których warto wiedzieć przed podjęciem decyzji o jego uprawie.

Niekwestionowane zalety

• Szybszy wzrost w porównaniu do innych odmian cisów
• Doskonała mrozoodporność nawet w surowym klimacie
• Wyjątkowa tolerancja na zanieczyszczenia powietrza
• Wszechstronność – możliwość uprawy zarówno w słońcu, jak i w cieniu
• Niezwykła zdolność do regeneracji po cięciu
• Całoroczne walory dekoracyjne – piękny zimą i latem
• Imponująca długowieczność – cisy mogą żyć setki lat, stając się dziedzictwem dla przyszłych pokoleń

Na co zwrócić uwagę

• Toksyczność – wszystkie części rośliny (z wyjątkiem czerwonej osnówki) zawierają taksynę, związek trujący dla ludzi i zwierząt. Należy to bezwzględnie uwzględnić, planując ogród, w którym przebywają dzieci lub zwierzęta domowe.
• Tempo wzrostu – choć cis Hicksii rośnie szybciej niż inne cisy, nadal ustępuje tempem takim roślinom jak tuja czy cyprysik. Jeśli zależy nam na błyskawicznym efekcie, warto rozważyć inne gatunki.
• Wymagania glebowe – nie toleruje gleb zbyt mokrych, ciężkich i gliniastych. Na takich stanowiskach może marnieć i chorować.
• Początkowa inwestycja – sadzonki cisa Hicksii są zwykle droższe niż innych popularnych roślin żywopłotowych, co przy większych nasadzeniach może stanowić znaczący wydatek.

Cis Hicksii o wysokości 100 cm kosztuje zazwyczaj od 40 do 70 złotych, w zależności od szkółki i regionu, podczas gdy większe okazy o wysokości 150 cm mogą kosztować nawet 100-150 złotych.

Cis pośredni Hicksii to doskonały wybór dla osób poszukujących eleganckiego, stosunkowo szybko rosnącego żywopłotu o wysokich walorach dekoracyjnych. Jego zdolność do adaptacji do różnych warunków, łatwość formowania oraz imponująca długowieczność sprawiają, że inwestycja w ten gatunek zwraca się w postaci pięknego, trwałego elementu ogrodu, który będzie zachwycać przez dekady. To roślina dla cierpliwych ogrodników, którzy cenią jakość i trwałość ponad natychmiastowe efekty – choć wymaga nieco więcej czasu niż najszybciej rosnące gatunki żywopłotowe, efekt końcowy z pewnością wynagradza oczekiwanie, oferując żywopłot o nieprzeciętnej urodzie i wyjątkowej trwałości.